Με αφορμή την προχθεσινή επεισοδιακή συνεδρίαση του Περιφερειακού Συμβουλίου Αττικής με αντικείμενο συζήτησης τη δεύτερη Αναθεώρηση του Περιφερειακού Σχεδίου Διαχείρισης Αποβλήτων (ΠΕΣΔΑ) Αττικής, ο πρώην Περιφερειάρχης Αττικής, κ. Γιάννης Σγουρός εξέδωσε ανακοίνωση με την οποία εκθέτει σοβαρές ενστάσεις για τον όλο σχεδιασμό του θέματος, εκτιμώντας ότι οδηγείται με ταχείς ρυθμούς σε αδιέξοδο.
Ο κ. Γ. Σγουρός καταθέτει την άποψη, ότι η όλη υπόθεση της διαχείρισης αποβλήτων μετατρέπεται σε φιάσκο και σε ότι αφορά την τύχη της προχθεσινής συνεδρίασης, υποστηρίζει, ότι “ανεξάρτητα από την τύχη της συνεδρίασης παρωδία, της οποίας η εγκυρότητα θα κριθεί στις αρμόδιες αρχές, η ουσία είναι ότι ο συνδυασμός των ανέφικτων προεκλογικών εξαγγελιών, των τακτικισμών και της έλλειψης ολοκληρωμένου σχεδιασμού έχουν δημιουργήσει ένα εκρηκτικό μίγμα που παράγει πολλές αβεβαιότητες και μία μόνο βεβαιότητα: ότι τα επόμενα χρόνια θα συνεχίσουν να ανακυκλώνονται αντί για σκουπίδια, χαμένες ευκαιρίες.”
Ο Γιάννης Σγουρός υποστηρίζει ότι το βασικότερο πρόβλημα του ΠΕΣΔΑ είναι ότι θυμίζει περισσότερο ασκήσεις επί χάρτου, παρά ολοκληρωμένο σχέδιο, αφού αποφεύγει το καυτό θέμα των χωροθετήσεων, πράγμα που καθιστά σχεδόν ανέφικτη την εφαρμογή του στην πράξη.
«Είναι λυπηρό, αλλά η τελευταία πολύ μεγάλη ευκαιρία για την Αττική, σήμερα θάβεται κάτω από τόνους ανευθυνότητας, ασυναγώνιστης προχειρότητας, ψευδών υποσχέσεων και απροκάλυπτου εμπαιγμού, που αποτελούν και τα συστατικά στοιχεία του νέου σας σχεδιασμού» σημείωσε χαρακτηριστικά για να προσθέσει «Το τρένο του ΠΕΠ Αττικής 2007-2013 χάθηκε.”
Τα 200 εκ. € πήγαν αλλού, σε άλλα έργα, αφού ακυρώθηκαν οι διαγωνισμοί που είχαμε ξεκινήσει για μία ιδεοληψία.
Ας μην χαθεί και αυτό του 2014-2020. Θα ναι μεγάλο το κρίμα και το βάρος της ευθύνης και μάλιστα την ίδια ώρα που σε όλη την υπόλοιπη Ελλάδα τα έργα προχωράνε κανονικά με τις ευλογίες της κυβέρνησης.
Διότι ακόμη κι αν η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εγκρίνει τον σχεδιασμό, τίποτα δεν προεξοφλεί ότι θα υπάρξουν απτά και ορατά αποτελέσματα στο άμεσο μέλλον. Διότι ναι, η κυκλική οικονομία, η διαλογή στην πηγή είναι μονόδρομος. Ο δρόμος της διοίκησης Δούρου είναι αδιέξοδος».
Όπως, σημειώνει, “ο σχεδιασμός περιλαμβάνει κατά 30 % εξειδικευμένες δράσεις (είναι αυτές που θα γίνουν με βάση τις χωροθετήσεις του παλιού ΠΕΣΔΑ, σε Λιόσια, Σχιστό και Γραμματικό), και κατά 70 % γενικόλογες επιλογές, δηλαδή «αέρα κοπανιστό». Από τις έξι κεντρικές μονάδες επεξεργασίας, οι τρεις δεν προσδιορίζεται που ακριβώς θα γίνουν, το ίδιο ισχύει και με τον έναν ΧΥΤΥ στη Νότια Αττική.
Το αποτέλεσμα είναι το βάρος να πέφτει και πάλι μονομερώς στη Δυτική Αττική και στον Δυτικό Πειραιά.”
“Εξίσου ασαφές -επισημαίνει ο πρώην Περιφερειάρχης- είναι και το κόστος υλοποίησης του σχεδίου, που αν και «μπακαλίστικα» έχει υπολογιστεί στα 408 εκ. € δεν περιλαμβάνει πολλά άλλα οικονομικά δεδομένα, που θα εκτοξεύσουν τον προϋπολογισμό του, όπως :
- α) το σύνολο των Τοπικών Σχεδίων των Δήμων της Αττικής. Από τα 64 Τοπικά Σχέδια, τα 22 δεν εμπεριέχουν κανένα απολύτως οικονομικό στοιχείο,
- β) το κόστος εξαγοράς των οικοπέδων που χρειάζονται οι δήμοι για να κάνουν τις υποδομές τους,
- γ) το κόστος της επιβεβλημένης αποκατάστασης του ΧΥΤΑ στη Φυλή.
Στα παραπάνω δεν συμπεριλαμβάνεται το κόστος της απαλλοτρίωσης που έχει κηρυχθεί στην περιοχή της Φυλής και που θα κριθεί στις αίθουσες των δικαστηρίων, που εκτιμάται ότι υπερβαίνει τα 200 εκ. €.
Το οξύμωρο βέβαια της υπόθεσης είναι ότι όλη αυτή η αοριστία με κάποιο μαγικό τρόπο θα έχει ως αποτέλεσμα η ανακύκλωση να φθάσει από το 15 % στο 78 % μέχρι το 2020, πράγμα που ξεπερνά τη σφαίρα της επιστήμης και πλέον ανάγεται σε αυτή της … ταχυδακτυλουργίας.”
Ο Γ. Σγουρός τονίζει ότι “υπάρχει σοβαρό πρόβλημα και με τους διαθέσιμους πόρους για την εφαρμογή του σχεδιασμού, αφού από το ΕΣΠΑ (ΥΜΕΠΕΡΑΑ) για δράσεις ήπιας ανακύκλωσης έχουν απομείνει 23 εκ. € και ο ενδεικτικός προϋπολογισμός του ΠΕΣΔΑ Αττικής για τέτοιες δράσεις ανέρχεται στα 107 εκ. €.”
Αναφέρθηκε, τέλος, “στα μεγάλα εμπόδια που συναντούν οι δήμοι στο πλαίσιο των προσπαθειών τους για την ανάπτυξη προγραμμάτων διαλογής στην πηγή και δημιουργίας πράσινων σημείων, -που όπως είπε- είναι:
1) Οι υφιστάμενες χρήσεις γης. Ενδεικτικό του προβλήματος είναι ότι οι περισσότεροι δήμοι δεν υποδεικνύουν που ακριβώς θα κάνουν κεντρικά πράσινα σημεία, ενώ υπάρχουν και ορισμένοι που εξαιτίας αυτού του προβλήματος λένε ότι δεν μπορούν να κάνουν κανένα
2) Η έλλειψη ιδιόκτητων χώρων. Οι περισσότεροι δήμοι προτείνουν την εξαγορά οικοπέδων για τη δημιουργία υποδομών.
3) Οι τραγικές ελλείψεις σε προσωπικό, μέσα και εξοπλισμό. Την αποκομιδή σήμερα την κάνουν με τη βοήθεια του εποχιακού προσωπικού (8μηνα και 2μηνα), ενώ και τα οχήματά τους είναι παλιά και βγάζουν συχνές βλάβες. Όπως και οι ίδιοι ισχυρίζονται, εδώ δεν μπορούν καλά καλά να ανταπεξέλθουν στο σημερινό σύστημα αποκομιδής, πως θα τα καταφέρουν με περισσότερα ρεύματα αποβλήτων; Εάν δεν απελευθερωθούν οι προσλήψεις δεν θα μπορούν να κάνουν ούτε τα απαραίτητα, όχι ανακύκλωση.
4) Η γραφειοκρατία και οι χρονοβόρες διαδικασίες για την έκδοση αδειών. Είναι χαρακτηριστικό ότι υπάρχουν πολλοί δήμοι που έχουν Τοπικούς Σταθμούς Μεταφόρτωσης ή αμαξοστάσια χωρίς άδεια και τρέχουν συνέχεια οι αιρετοί κατηγορούμενοι στα δικαστήρια. Υπάρχει δήμος για παράδειγμα που έχει Τοπικό Σταθμό από το 1996 και ακόμη και σήμερα, 20 χρόνια μετά, παλεύει να τον νομιμοποιήσει.
5) Ο πυκνοδομημένος αστικός ιστός, ιδίως στους κεντρικούς δήμους που δεν επιτρέπει την ανάπτυξη πολλών κάδων ανακύκλωσης
Το γεγονός ότι κάποιοι, λίγοι δήμοι θα καταφέρουν να δημιουργήσουν πράσινα σημεία δεν θα πρέπει να μας ξεγελά για το μέγεθος του προβλήματος, τόνισε. Η κεντρική διοίκηση θα πρέπει να διευκολύνει τις προσπάθειες των δήμων να αναπτύξουν προγράμματα διαλογής στην πηγή με νομοθετικές παρεμβάσεις.”
Τις επόμενες ημέρες, ο Γιάννης Σγουρός προτίθεται να ενημερώσει τα κόμματα του Κοινοβουλίου “για τα αδιέξοδα που προκαλεί ο σχεδιασμός και τον κίνδυνο η τελευταία πραγματικά πολύ μεγάλη ευκαιρία για την Αττική να πεταχτεί στον κάλαθο των αχρήστων, με δυσμενέστατες επιπτώσεις στο περιβάλλον, στην οικονομία, στην απασχόληση.”