Εκτενής και εφ΄όλης της ύλης η σημερινή εισαγωγική τοποθέτηση του Υπουργού Εσωτερικών κ. Π. Σκουρλέτη στη Διαρκή Επιτροπή Δημόσιας Διοίκησης, Δημόσιας Τάξης και Δικαιοσύνης για το Νομοσχέδιο «Κλεισθένης Ι».
Απάντησε προς όλες τις πτέρυγες της αντιπολίτευσης, άλλοτε αναλύοντας επί μέρους σημεία του Νομοσχεδίου -το εκλογικό σύστημα της απλής αναλογικής ήταν, όπως άλλωστε αναμένονταν, το κυρίαρχο ζήτημα στις αναφορές του- και άλλοτε απαντώντας στα επιχειρήματα άρνησης και απαξίωσης του Νομοσχεδίου εκ μέρους, κυρίως, της Νέας Δημοκρατίας.
Η σημειολογία της ομιλίας του Υπουργού Εσωτερικών προσδιορίζεται από αναφορές οι οποίες και συμπυκνώνουν το στίγμα της πολιτικής επιχειρηματολογίας του.
Ενδεικτικά:
«Δώσαμε συνέχεια στην μεταρρυθμιστική απόπειρα του Καλλικράτη»
«Καμία μεταρρυθμιστική πρόταση στην αυτοδιοίκηση επί Ν.Δ.»
«Δημοκρατική τομή που θα γράψει ιστορία η Απλή Αναλογική»
«Μας παραδώσατε ένα πολυδαίδαλο, γραφειοκρατικό κράτος»
«Επί Ν.Δ. οι τιμές σε όλα τα δημόσια έργα ήταν πενταπλάσιες απ΄ ότι στην Ευρώπη»
«Μας παραδώσατε ένα πολυδαίδαλο, γραφειοκρατικό κράτος»
«Προσβλέπουμε σε μια αυτοδιοίκηση πιο κοντά στον πολίτη»
«Προσέξτε μη την πατήσετε στα θέματα της συνταγματικότητας…»
«Η συζήτηση ξεκίνησε το 2016 και ολοκληρώθηκε πριν λίγο καιρό»
«Άκουσα με προσοχή τις παρεμβάσεις των εισηγητών εκ μέρους της Αντιπολίτευσης και θα προσπαθήσω να δομήσω την παρέμβασή μου με βάση τις επισημάνσεις τους και τα σχόλιά τους και ταυτόχρονα να παρουσιάσω και τη θετική πλευρά των αντίστοιχων προβλέψεων που εμπεριέχει το νομοσχέδιο.
Καταρχήν, αισθάνομαι την ανάγκη να αναφερθώ στην προηγούμενη διαδικασία. Καθώς είδα μία διάθεση ειρωνείας, ότι ένα νομοσχέδιο, το οποίο είχε προαναγγελθεί τόσους μήνες, ήρθε λίγο πριν κλείσουμε για θερινές διακοπές.
Δεν ήταν μια τυχαία επιλογή αυτή. Θα σας θυμίσω ότι ο προκάτοχός μου κ. Κουρουμπλής, είχε πάρει μία απόφαση από το 2016, αν δεν κάνω λάθος το μήνα Ιούνιο του 2016, για τη συγκρότηση μίας επιτροπής, στην οποία συμμετείχαν όλοι οι θεσμικοί εκπρόσωποι και εκφραστές της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, εμπειρογνώμονες, υπηρεσιακοί παράγοντες, η πολιτική ηγεσία – δια του κ. Πουλάκη – του Υπουργείου Εσωτερικών.
Δούλεψε τον Φεβρουάριο του 2017 παρέδωσε ένα πόνημα στη βάση της εντολής που είχε, να αρχίσει να καταγράφει μεγάλα προβλήματα, να αξιολογεί την εμπειρία του προηγούμενου μεταρρυθμιστικού πλαισίου, του «Καλλικράτη», και να αποτελέσει τη βάση μιας πολυεπίπεδης συζήτησης, η οποία και έγινε όλο αυτό το διάστημα.
«Δημοκρατική τομή που θα γράψει ιστορία η Απλή Αναλογική»
Αυτό δεν έγινε για να ροκανίσουμε το χρόνο. Αποτυπώνεται η δική μας, βαθιά δημοκρατική αντίληψη υπέρ του διαλόγου για ένα τόσο κρίσιμο ζήτημα που αφορά την Αυτοδιοίκηση. Είναι θέμα γονιδιακό, DNA. Στα μεγάλα ζητήματα να εξαντλείς τον διάλογο. Με πάρα πολλούς τρόπους και μέσα από συγκεκριμένες επιτροπές και με απευθείας συζητήσεις και με περιφερειακές συσκέψεις και μέσα από τα συνέδρια της ΕΝΠΕ, της ΚΕΔΕ και εδώ στη Βουλή, όποτε μας δόθηκε η δυνατότητα.
Ήταν αυτή πρακτική των προηγούμενων κυβερνήσεων; Δεν νομίζω. Αιφνιδιασμούς βλέπαμε. Έλλειμμα διαλόγου είχαμε και τώρα, που κάναμε το παραπάνω, ακούμε και μία κριτική, ευτυχώς όχι τόσο έντονη τουλάχιστον σήμερα, πέρα από το ότι «καθυστερήσατε» καθώς επίσης – και το λέω για τους αυτοδιοικητικούς φορείς – ότι εν πάση περιπτώσει αγνοήθηκαν οι θέσεις τους.
Δεν είναι έτσι, διότι εάν κανείς κοιτάξει τις διατάξεις του νομοσχεδίου, πέρα από το κορυφαίο θέμα, που πράγματι είναι αυτό της απλής αναλογικής – που συνιστά δημοκρατική τομή η οποία θα γράψει ιστορία – σε όλα τα άλλα ζητήματα, σε πάρα πολύ μεγάλο βαθμό, έχουν ενσωματωθεί οι απόψεις που προέκυψαν μέσα από το διάλογο με τους εκπροσώπους της Αυτοδιοίκησης, με τον κόσμο της Αυτοδιοίκησης.
«Δώσαμε συνέχεια στην μεταρρυθμιστική απόπειρα του Καλλικράτη»
Αναφέρω εν τάχει. Δεν ήταν το θέμα της κατηγοριοποίησης των δήμων, το οποίο έκανε ένα πρώτο βήμα ο νόμος του κ. Ραγκούση, ο Καλλικράτης;
Μπορούμε να ασκήσουμε πολιτική σε μία χώρα που, από την ίδια την πραγματικότητα, υπάρχουν πολλές ταχύτητες δήμων; Υπάρχουν νησιωτικοί, ορεινοί, ηπειρωτικοί, αγροτικοί, μητροπολιτικοί δήμοι, μεγάλοι δήμοι, μεσαίοι δήμοι.
Όλο αυτό δεν το έχουμε ανάγκη, να το καταγράψουμε, να δούμε τα ιδιαίτερά χαρακτηριστικά τους, να αποτελέσει τη βάση για τα χρηματοδοτικά τους εργαλεία, για την κατανομή των ΚΑΠ; Είναι λοιπόν ένα ποιοτικό βήμα αυτό που κάνουμε. Ξεκίνησε με τον Καλλικράτη, ανολοκλήρωτο, ημιτελές, όπως και τόσα άλλα. Γι’ αυτό εμείς συμμεριζόμαστε αυτούς που λένε ότι υπάρχει μία συνέχεια με την προηγούμενη μεταρρυθμιστική απόπειρα.
«Καμία μεταρρυθμιστική πρόταση στην αυτοδιοίκηση επί Ν.Δ.»
Προφανώς αυτά δεν μπορούν να γίνουν κατανοητά από τους εκπροσώπους της Νέας Δημοκρατίας. Ξέρετε γιατί; Διότι μετά το 1974 η παράταξή σας δεν έχει να επιδείξει ούτε μία μεταρρυθμιστική πρόταση για την Τοπική Αυτοδιοίκηση. Μα ούτε μία. Είναι τυχαίο; Δεν νομίζω.
Αντίθετα, την προηγούμενη αντίληψή σας για ένα συγκεντρωτικό, σκληρό κράτος, φειδωλό απέναντι στην Τοπική Αυτοδιοίκηση, τώρα έρχεται να τη διαδεχθεί μία άλλη αντιαυτοδιοικητική λογική που λέει: «συρρικνώνουμε μεν το κράτος, αλλά παραδίδουμε την Τοπική Αυτοδιοίκηση στα συμφέροντα της αγοράς, στις τυφλές δυνάμεις της αγοράς», διότι όλα όσα έχετε παρουσιάσει το τελευταίο διάστημα για την καθαριότητα, για τις λειτουργίες, για την ευθύνη της ΤΑ, στο μόνο το οποίο κατατείνουνε είναι να εκχωρήσει όλες αυτές τις λειτουργίες στα ιδιωτικά συμφέροντα.
Αυτό, όμως, δεν είναι Τοπική Αυτοδιοίκηση. Γι’ αυτό δεν μπορείτε να κατανοήσετε συγκεκριμένες ρυθμίσεις που ανοίγουν νέα πεδία για την Τοπική Αυτοδιοίκηση, όπως για παράδειγμα, η δυνατότητα να συμμετάσχει και να συστήνει νέα νομικά πρόσωπα που θα λειτουργούν στο χώρο της κοινής ωφέλειας, ενεργειακές επιχειρήσεις και άλλου είδους.
Προς το ΚΚΕ: «…μισόλογα λέτε!»
Τώρα πώς αυτό, κύριοι συνάδελφοι του ΚΚΕ, εξυπηρετεί τα ιδιωτικά μονοπώλια… Εκεί που είναι αποκλειστικός χώρος δράσης των ιδιωτικών συμφερόντων, εμείς ανοίγουμε ένα παράθυρο για μια άλλου είδους επιχειρηματική δραστηριότητα, μια κοινωνική δραστηριότητα, μια επιχειρηματική κοινωνική δραστηριότητα, μέσω της Τοπικής Αυτοδιοίκησης. Εσείς λέτε ότι αυτό βοηθάει τα μονοπώλια. Οφείλετε να το εξηγήσετε με μεγαλύτερη επάρκεια, τουλάχιστον στις επόμενες συζητήσεις.
«Εμείς πιστεύουμε στο διάλογο»
Άρα, λοιπόν, αν αυτός ο διάλογος είναι εμπεριστατωμένος, μπορεί και σε κάτι να μας πείσετε. Εσείς μπορείτε να μας δείξετε, μέσα από την παρουσία σας σε κάθε είδους διαδικασίες διαλόγου, πού έχετε μετακινηθεί σε κάτι;
Πού έχετε αναγνωρίσει ότι μέσα σε αυτό το δυσμενές πλαίσιο υπήρξε και κάτι θετικό;
Διότι ακόμα και εκεί που κατάφωρα τα πράγματα είναι θετικά, είστε φειδωλοί, δεν τολμάτε να το πείτε. Ακόμα και στην 3Κ, που εισήγαγε την αποκλειστική απασχόληση και έλυσε το θέμα της στελέχωσης των υπηρεσιών της καθαριότητας, μισόλογα λέτε.
Δεν το χαιρετήσατε. Διότι αν θέλεις να βάλεις φραγμό στα ιδιωτικά συμφέροντα, το πρώτο που κάνεις είναι να στελεχώνεις τις υπηρεσίες καθαριότητας με μόνιμο προσωπικό, για να μην αφήνεις άλλες δυνάμεις, οι οποίες θέλουν να τις παραδώσουν στα ιδιωτικά συμφέροντα.
Τα πράγματα είναι απόλυτα σαφή. Δεν μπορούν όλα να παραπέμπονται στο απώτερο μέλλον, στο σοσιαλισμό, όπως τον αντιλαμβάνεστε εσείς.
Δεν γίνεται αυτό. Υπάρχει το σήμερα, υπάρχει η καθημερινότητα, υπάρχει η βελτίωση της ζωής των εργαζομένων.
Και επειδή μιλάμε για βελτίωση της ζωής των εργαζομένων, αυτά τα χρόνια πάρθηκαν αποφάσεις για τους εργαζόμενους στο χώρο της Τοπικής Αυτοδιοίκησης που δεν είχαν προηγούμενα υπάρξει.
«Συστήθηκαν στους χώρους εργασίας επιτροπές για τα θέματα της Ασφάλειας και της Υγιεινής»
Μετά από πόσα χρόνια υπογράφτηκε συλλογική σύμβαση εργασίας; Θυμάστε; Μετά από πόσα χρόνια λύθηκε το θέμα των ΜΑΠ και για τους συμβασιούχους εργαζόμενους;
Το θυμάστε; Μετά από πόσα χρόνια συστήθηκαν επιτροπές για τα θέματα της Ασφάλειας και της Υγιεινής στους χώρους εργασίας; Τώρα γίνεται.
Διότι δεν αρκεί μόνο να περιγράφουμε τα πάρα πολλά ατυχήματα στην καθαριότητα που έχουν συμβεί και άμα θέλετε να σας καταθέσω και πιο ασφαλή στοιχεία, αλλά να παρεμβαίνουμε για να άρουμε τις αιτίες αυτής της κατάστασης.
Και, προφανώς αυτός που εργάζεται μόνιμα, που έχει εργασιακή εμπειρία και δεν ανακυκλώνεται κάθε 8 μήνες, δεν είναι αναλώσιμος, είναι πιο έμπειρος και άρα δημιουργούνται λιγότερες προϋποθέσεις και συνθήκες για να έχουμε αυτό το φόρο αίματος των εργαζομένων στην καθαριότητα.
Εγώ έτσι την αντιλαμβάνομαι την υπεράσπιση των δικαιωμάτων του κόσμου της εργασίας, σε αυτό το δυσμενές πλαίσιο.
«Μας παραδώσατε ένα πολυδαίδαλο, γραφειοκρατικό κράτος»
Άκουσα ένα παράδειγμα από τον κύριο Βορίδη που είπε ότι «με όλα αυτά που εισάγετε, θέλει ένα γήπεδο για να γίνει τέσσερα χρόνια».
Προφανώς, αν κατάλαβα καλά, αναφέρεστε στο νόμο 4412, ο οποίος πότε ψηφίστηκε; Το 2016. Πότε εφαρμόστηκε για πρώτη φορά; Το 2017. Τι έχουμε τώρα; 2018. Ε, αυτό το «τέσσερα χρόνια», με βάση αυτή την καινούργια νομοθεσία, πώς προέκυψε;
Τι είδους αριθμητική είναι αυτή; Καταλαβαίνω, τι λέτε. Είναι η εμπειρία, η πρακτική του κράτους του πολυδαίδαλου, του γραφειοκρατικού, αυτού του οποίου πολλές φορές δεν αναλαμβάνει τις ευθύνες του, που ήταν δημιούργημα κυρίως της δικής σας παράταξης και του ΠΑΣΟΚ. Αυτό μας παραδώσατε. Ένα κουβάρι επικαλύψεων, για να έρθω και στο θέμα των αρμοδιοτήτων, το οποίο προσπαθούμε να ξεδιαλύνουμε.
«Επί Ν.Δ. οι τιμές σε όλα τα δημόσια έργα ήταν πενταπλάσιες απ΄ ότι στην Ευρώπη»
Και ενώ τώρα, για πρώτη φορά, εισάγεται διά νόμου μια διάταξη, που θέτει όλους προ των ευθυνών τους και αυτό που θα έπρεπε να κάνετε είναι να μας πείτε «ελάτε σε πέντε μήνες, για να δούμε τι – με βάση το ισχύον θεσμικό πλαίσιο – φέρνετε ως ανακαθορισμό αρμοδιοτήτων», όσο μας το επιτρέπει –το επαναλαμβάνω – το ισχύον θεσμικό πλαίσιο. Το προσπερνάτε αυτό.
Και δε χαιρετίζετε την άλλη διάταξη, που λέει ότι πρέπει να υπάρχει μια επιτροπή διυπουργική με τη συμμετοχή και της ΕΝΠΕ και της ΚΕΔΕ, που να βλέπει το θέμα των αρμοδιοτήτων σε οποιοδήποτε νομοθέτημα έρχεται στη Βουλή και άρα να συμβάλει σε μια καλή νομοθέτηση. Είναι μια ασφαλιστική δικλίδα.
Αυτά είναι λίγα; Εσείς τα είχατε ξεκαθαρισμένα αυτά; Λειτουργούσαν πάρα πολύ καλά, «τρέχανε» τα έργα; Εγώ αυτό που κατάλαβα, ήταν ότι «τρέχανε» οι τιμές και ήταν οι τιμές 5πλάσιες από την Ευρώπη για όλα τα δημόσια έργα. Εκεί τα καταφέρνετε, εκεί ανέβαιναν τα πράγματα, ο χρόνος δεν «έτρεχε». Έτσι δεν είναι; Οι τιμές, τα τιμολόγια, αυτά που πλήρωνε ο ελληνικός λαός, αυτά που οδήγησαν στη χρεοκοπία- συμβάλανε, εν πάση περιπτώσει, και αυτά με τη σειρά τους.
«Είναι όλα καλώς καμωμένα με την Τοπική Αυτοδιοίκηση; «
Μας λέτε ρητορικά: «Ήταν κακά τα αποτελέσματα της Τοπικής Αυτοδιοίκησης;» Εγώ θα σας το πω αλλιώς. Είμαστε ευχαριστημένοι, σήμερα θεωρούμε ότι όλα είναι «καλώς καμωμένα» με την Τοπική Αυτοδιοίκηση; Αυτές οι δημοσκοπήσεις που καταγράφουν την κοινή γνώμη, την άποψη της για τους Θεσμούς του κράτους και της κοινωνίας, τι λένε για την Τοπική Αυτοδιοίκηση; Ο Συνήγορος του Πολίτη τι λέει διάφορες εκθέσεις του; Ο δημότης δίπλα, είναι ευχαριστημένος;
Εγώ δεν ισχυρίζομαι, ότι υπάρχουν αιρετοί οι οποίοι είναι άχρηστοι. Μιλάω για τα προβλήματα που εμφανίζονται στη λειτουργία στην καθημερινότητα των ΟΤΑ. Χρήζουνε μιας παρέμβασης; Ή και εδώ, με βάση τη δικιά σας συντηρητική λογική, λέτε «αφήστε τα όλα έτσι, μην πειράζετε τίποτα». Αυτό είναι συνεπές με αυτό που έχετε κάνει μέχρι τώρα, δηλαδή, με το γεγονός ότι δεν έχετε φέρει ούτε μια μεταρρυθμιστική πρόταση.
«Ο «Κλεισθένης 1» είναι το πρώτο βήμα»
Εμείς πιάνουμε, πραγματικά, το «νήμα» από την προηγούμενη μεταρρυθμιστική εμπειρία, κοιτάμε τι είναι ώριμο και κάνουμε το πρώτο βήμα. Να ανησυχείτε λοιπόν, πολύ καλά το είπατε, γιατί είναι ο «Κλεισθένης 1», θα έρθει και «Κλεισθένης 2» και προφανώς, πολλά ζητήματα θα πρέπει να τα δούμε μέσα από τη διαδικασία της Συνταγματικής Αναθεώρησης. Για να υποστηρίξουμε και να κάνουμε τελικά πράξη, αυτό που εμείς τουλάχιστον πιστεύουμε.
«Προσβλέπουμε σε μια αυτοδιοίκηση πιο κοντά στον πολίτη»
Μια ισχυρή Αυτοδιοίκηση, με περισσότερους πόρους, περισσότερες αρμοδιότητες, πιο κοντά στον πολίτη, πιο αποτελεσματική, με περισσότερο χώρο στη συμμετοχή και τη δημοκρατία. Τη δημοκρατία, η οποία δεν είναι μια επιπλέον μεταρρύθμιση που έπεται όλων των άλλων.
Δεν έπεται η δημοκρατία, η δημοκρατία πρέπει να διατρέχει από σήμερα αυτή τη μεταρρυθμιστική προσπάθεια, τη λειτουργία των δήμων και άρα με αυτή την έννοια, δεν καταλαβαίνω, αν δεν κάνω λάθος το είπε η κυρία Χριστοδουλοπούλου, «μα γιατί το φέρνετε τώρα, αφού δεν έχουν λυθεί όλα τα άλλα ζητήματα;».
«Ισχυρή διοίκηση είναι αυτή που έχει συναίνεση μέσα στην ίδια την κοινωνία»
Μα μήπως, τελικά, πρέπει να εισαγάγουμε αυτό τον τρόπο αντιπροσώπευσης, τον πλέον δίκαιο, τον πλέον δημοκρατικό, και να μπορέσουμε να έχουμε πιο ισχυρές διοικήσεις που θα βασίζονται σε αντίστοιχες πραγματικές κοινωνικές πλειοψηφίες;
Ισχυρή διοίκηση δεν είναι η διοίκηση που έχει προέλθει μέσα από ένα εκλογικό σύστημα το οποίο αλλοιώνει τους πραγματικούς συσχετισμούς. Ισχυρή διοίκηση είναι αυτή που έχει συναίνεση μέσα στην ίδια την κοινωνία.
«Υπάρχουν περιθώρια προγραμματικής σύγκλισης στην Αυτοδιοίκηση»
Και γιατί είναι κακό, λοιπόν, δύο και τρεις να συγκλίνουν; Ακόμα και παραπάνω κύριε Μαυρωτά, να συγκλίνουν. Είναι πολιτικό το ζήτημα, δεν είναι αριθμητικό.
Αν αυτή η σύγκλιση έχει στέρεη προγραμματική βάση, αν αφορά πραγματικά τα προβλήματα της τοπικής κοινωνίας, εάν ξεφύγουμε από αυτή τη λογική των κάθετων πολώσεων και αντιπαραθέσεων, που συμβαίνουν στη πλειοψηφία σήμερα των Δημοτικών Συμβουλίων- γιατί θα τα παρακολουθείτε, πολλά απ’ αυτά μεταδίδονται από τις τοπικές τηλεοράσεις, από το διαδίκτυο- ε, δεν συγκρούεται εκεί «το φως και το σκότος».
Ας πούμε ότι συγκρούεται στη Βουλή αυτό, σε τοπικό επίπεδο δεν συμβαίνει πάντοτε αυτό. Υπάρχουν περιθώρια, λοιπόν, προγραμματικής σύγκλισης.
«Οι συγκλίσεις στην Αυτοδιοίκηση είναι πεμπτουσία της δημοκρατίας και του διαλόγου»
Πρέπει αυτή η διαδικασία να γίνεται στα μουλωχτά; Αυτή είναι η συναλλαγή. Όχι ό,τι γίνεται μπροστά στο λαό, όχι ό,τι γίνεται στη βάση συγκεκριμένων προτάσεων.
Και, προφανώς, όταν υπάρχουν συγκλίσεις για τη διαμόρφωση μιας νέας πλειοψηφίας, λειτουργικής, διοικητικής μέσα σε Δημοτικό Συμβούλιο, θα πρέπει να μοιράζεσαι και να αποτυπώνεται αυτό και στις θέσεις ευθύνης.
Αυτό δεν είναι συναλλαγή, αυτό είναι πεμπτουσία της δημοκρατίας, του διαλόγου, της σύνθεσης, της συνευθύνης και πρέπει να αναλάβουν όλοι την ευθύνη τους. Πρέπει, προφανώς, να ανοίξουμε δρόμους σε ένα νέο πολιτικό πολιτισμό.
Αλλά αυτά κανείς πρέπει να τα αντιλαμβάνεται έτσι. Αν θεωρεί ότι ισχυρός Δήμος περίπου είναι αυτός ο οποίος πρέπει να πάρει μια απόφαση για να την πάρει, ερήμην της κοινωνικής συναίνεσης, είναι μια διαφορετική αντίληψη.
Αλλά αυτό δεν έχει να κάνει με τον εγγύτερο θεσμό κοντά στους πολίτες. Αν δεν εφαρμοστεί και δεν ξεκινήσει η διείσδυση αυτής της νέας κουλτούρας, πρώτα απ’ όλα από την Τοπική Αυτοδιοίκηση, που θα λειτουργήσει διαπαιδαγωγικά συνολικά για την ελληνική κοινωνία, από πού θα ξεκινήσει;
«Τομή τα δημοψηφίσματα στην Αυτοδιοίκηση»
Με αυτή την έννοια, θεωρώ τομή το θέμα των δημοψηφισμάτων και κακώς δεν είχε προηγουμένως ενεργοποιηθεί.
Η υπόθεση αυτή θωρακίζεται για να μην οδηγηθούμε σε άλλες καταστάσεις. Προφανώς, ζητήματα που έχουν να κάνουν με θρησκευτική συνείδηση, με ατομικά δικαιώματα, δεν τίθενται σε δημοψήφισμα. Αυτό είναι η πεμπτουσία της δημοκρατίας.
Η δημοκρατία επιβεβαιώνεται στα δικαιώματα αυτών των μειοψηφιών. Αυτό το γνωρίζουμε, δεν φαντάζομαι ότι το αμφισβητούν εδώ, τουλάχιστον οι παρόντες, οι άλλοι που το αμφισβητούσαν έφυγαν. Η «μαύρη θύελλα» από εκεί έφυγε, τους ακούσατε τι έλεγαν πριν, πάλι ανατριχιαστικά πράγματα και σε αυτό.
«Το σημερινό πολιτικό αυτοδιοικητικό σύστημα ουσιαστικά αποτελεί ένα κακέκτυπο της κεντρικής πολιτικής σκηνής»
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, ιδιαίτερα εσείς της Νέας Δημοκρατίας επιβεβαιώσατε για άλλη μια φορά ότι δεν έχετε καμία αντίληψη αυτονομίας των τοπικών κοινωνικών και το αυτοδιοικητικού χώρου.
Ξέρετε τι σημαίνει αντίληψη αυτονομίας; Να κάνεις πολιτική με βάση τις αντιθέσεις, τα προβλήματα του χώρου που αναφέρεσαι. Και να τον σέβεσαι. Να μην κάνεις μεταφορά μοντέλων, στρατηγικών σχημάτων ανάλυσης της κεντρικής πολιτικής σκηνής στην μικροκλίμακα της τοπικής κοινωνίας.
Αυτό είναι βασικά το υπόβαθρο μιας διαφορετικής σχέσης ανάμεσα στην κοινωνία και την κεντρική πολιτική σκηνή.
Φοβάμαι πάρα πολύ ότι το σημερινό πολιτικό αυτοδιοικητικό σύστημα ουσιαστικά αποτελεί ένα κακέκτυπο της κεντρικής πολιτικής σκηνής. Δεν είναι ανοιχτό σε νέους ανθρώπους, σε νέες δυνάμεις.
Γνωρίζουμε πως φτιάχνονται μια σειρά από συνδυασμοί, τι είδους παζάρια γίνονται πίσω από τις κουΐντες. Αυτά όλα πρέπει να μπουν σε μια νέα βάση.
«Προσέξτε μη την πατήσετε στα θέματα της συνταγματικότητας…»
Άκουσα μια αναφορά, κ. Βορίδη, για τα θέματα της συνταγματικότητας, που θέσατε. Πρόσεξε μην την πατήσετε, όπως την άλλη φορά με το πολυνομοσχέδιο που συζητούσαμε περίπου τέτοια εποχή, πριν ένα χρόνο.
Μας είχατε πει ότι το άρθρο 24, που παράτεινε τις συμβάσεις όσων τότε το Ελεγκτικό Συνέδριο έκρινε ότι ήταν αντισυνταγματικές, ήταν κι αυτό αντισυνταγματικό και άρα δεν θα πληρωνόντουσαν.
Κανείς επίτροπος δεν βρέθηκε μέχρι τη διάρκεια που προέβλεπε αυτό το άρθρο, το τέλος, δηλαδή, του Μαρτίου του τρέχοντος έτους να θέσει τέτοιο θέμα.
Το λέω αυτό, διότι είσαστε νομικός και άρα, φαντάζομαι ότι γύρω από αυτό το θέμα θα έχετε μια παραπάνω ευαισθησία. Μην την πατήσετε, λοιπόν, για δεύτερη φορά.
Κατάτμηση της Περιφέρειας Αττικής και της Β Αθήνας
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, περισσότερες αρμοδιότητες προφανώς πρέπει να δοθούν στην Αυτοδιοίκηση, αλλά, όπως είπα και πριν από λίγο, αυτό προϋποθέτει αναμόρφωση του συνταγματικού πλαισίου και εδώ πρέπει να σκεφτούμε και με βάση τη τρέχουσα, διεθνή και ευρωπαϊκή εμπειρία, να κατατεθούν προτάσεις.
Κατέθεσα πριν, όπως ήταν γνωστό, δύο τροπολογίες. Η μία αφορά την κατάτμηση της Περιφέρειας της Αττικής και της Β΄ Αθήνας και η άλλη τη συγκρότηση μιας επιτροπής – η σύνθεσή της αναφέρεται αναλυτικά μέσα στη τροπολογία – για να μας φέρει μέσα σε συγκεκριμένο χρονικό διάστημα μια πρόταση για το θέμα της ψήφου των Ελλήνων του εξωτερικού.
Προσέξτε να δείτε. Έχουμε από τη μια ένα υπερώριμο αίτημα, το οποίο στα λόγια το υποστηρίζουν όλοι. Νομίζω, ότι πρέπει να προχωρήσει. Δεν υπάρχει καμία δικαιολογία, ώστε η υπόθεση της κατάτμησης να συσχετίζεται με άλλα ζητήματα.
Είναι ένα αυτοτελές ζήτημα. Είναι ένα θετικό βήμα. Ας μην προσπαθούμε και το λέω για εσάς κύριε Βορίδη, επειδή σας είδα λίγο φοβικό γύρω από αυτό το θέμα, «ναι μεν, αλλά», τι γίνεται; Υπάρχουν βαρονίες εντός του κόμματός σας; Δεν ξέρω αν στη καταγωγή εσείς είστε βαρόνος. Εγώ αναφέρομαι στις πολιτικές βαρονίες.
Να μην επιχειρήσετε λοιπόν, στη βάση οποιουδήποτε προσχήματος να υπεκφύγετε και να μην κάνουμε κάτι, το οποίο τυγχάνει μεγάλης αποδοχής, σήμερα, από τον ελληνικό λαό και ιδιαίτερα από τους ψηφοφόρους της Β΄ Αθήνας. Δεν υπάρχει καμία δικαιολογία.
Η ψήφος των Ελλήνων του εξωτερικού
Ως προς το άλλο ζήτημα, της ψήφου των Ελλήνων του εξωτερικού. Τόσα χρόνια ήσασταν κυβέρνηση, εσείς και οι άλλοι. Δεν το φέρατε. Εμάς πράγματι μας νοιάζει. Γι’ αυτό λοιπόν, με συγκεκριμένη νομοθετική ρύθμιση, λέμε ότι μέσα στους επόμενους μήνες, πέντε αν δεν κάνω λάθος, να έρθει μια συγκεκριμένη πρόταση.
Γνωρίζετε ότι υπάρχουν ηλεκτρονικά προβλήματα, συνταγματικά προβλήματα που έχουν να κάνουν με το γεγονός, ότι εδώ η συμμετοχή στους εκλογικούς καταλόγους γίνεται αυτοδίκαια μετά το 17ο έτος ηλικίας. Υπάρχουν μια σειρά ζητήματα τα οποία πρέπει να μας εξασφαλίσουν το αδιάβλητο αυτής της διαδικασίας.
Και σε αυτά επάνω δεν έχω ακούσει κανένα προβληματισμό. Φαντάζομαι ότι κάτι θα έχετε και εσείς να πείτε. Τόσα χρόνια κυβερνούσατε, δεν μπορεί να μην έχετε βγάλει κάτι ως συμπέρασμα.
Εδώ λοιπόν: ψηφίστε το ένα, ψηφίστε και το άλλο. Εάν προσπαθήσετε να συσχετίσετε και να πείτε, ότι, ναι μεν συμφωνούμε με την κατάτμηση, αλλά θέλουμε μια άλλη πρόταση η οποία να ψηφιστεί εδώ και τώρα για το θέμα της ψήφου των Ελλήνων του εξωτερικού, θα είναι μια υπεκφυγή για να κάνετε το χατίρι, σε κάποια από τα στελέχη σας, τα οποία ήδη βγαίνουν στα ραδιόφωνα και δεν θέλουν την κατάτμηση της Β΄ Αθήνας. Τι να κάνουμε; Αυτή η υπόθεση δίνει ευκαιρίες για αμαρτωλές σκέψεις και πρακτικές. Εννοώ το μέγεθος της Β΄ Αθήνας.
«Το νομοσχέδιο αποτελεί το πρώτο βήμα μιας νέας μεταρρυθμιστικής προσπάθειας»
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, θα τα πούμε και τις επόμενες ημέρες. Θέλω να πω όμως το εξής: Ότι αυτό το εμβληματικό, εκ των πραγμάτων, νομοσχέδιο, το οποίο αποτελεί το πρώτο βήμα μιας νέας μεταρρυθμιστικής προσπάθειας, έρχεται μετά από έναν θετικό, επιτρέψτε μου, απολογισμό για την Αυτοδιοίκηση των αμέσως προηγούμενων ετών και μηνών.
Υπήρξαν κινήσεις, διατάξεις, νομοθετήματα, τα οποία σιγά σιγά αλλάζουν το τοπίο. Αναφέρθηκε πριν μια, η οποία αφορούσε τον διαφορετικό τρόπο ανάδειξης των σημερινών συντονιστών της Αποκεντρωμένης. Αλήθεια, κύριε Βορίδη, εσείς, όταν έρθετε θα θέλετε πάλι να πάμε στο προηγούμενο καθεστώς των κομματικά διορισμένων αποκεντρωμένων Γενικών Γραμματέων;
Επειδή κάτι τέτοιο λέτε για τους Γενικούς Γραμματείς, με βάση τη νέα διαδικασία. Το πρώτο βήμα, αυτό που γίνεται τώρα με τους Γενικούς Γραμματείς, έγινε. Έχετε εμπειρία τώρα. Επί της αρχής να μου πείτε και επί της ουσίας.
«Ανοίξαμε, μετά από πάρα πολύ καιρό, κάποιους νέους δρόμους στην Τοπική Αυτοδιοίκηση»
Τα χρόνια, λοιπόν, τα προηγούμενα, αναφέρθηκα και πριν, με βάση τα νομοθετήματα τα οποία υπήρξαν, ανοίξαμε, μετά από πάρα πολύ καιρό, κάποιους νέους δρόμους για την Τοπική Αυτοδιοίκηση.
Κλείνω, λέγοντας το εξής: Το 2018 αποτελεί μια επιπλέον τομή για την Τοπική Αυτοδιοίκηση. Είναι τα νέα χρηματοδοτικά εργαλεία, τα οποία υλοποιούνται. Δεν εξαγγέλθηκαν.
Αναφέρομαι στα «ΦιλόΔημος Ι και ΙΙ». Σήμερα, δεν ξέρω αν υπάρχει δήμος από τους 325, που να μην έχει καταθέσει κάποιο αίτημα συμμετοχής για τις προσκλήσεις που αφορούν έργα, είτε αυτά είναι παιδικές χαρές, είτε αποκατάσταση ΧΑΔΑ, είτε είναι μικρά αντιπλημμυρικά έργα, έργα ύδρευσης και αποχέτευσης, προμήθειας μηχανημάτων έργου.
Από αυτά, δηλαδή, τα οποία τόσο καιρό τα είχαμε στη γωνία. Από αυτά για τα οποία πονάει ο πρώτος βαθμός Τοπικής Αυτοδιοίκησης. Αυτά υλοποιούνται. Και πάνω από 28, αυτήν τη στιγμή, προτάσεις έχουν ήδη εγκριθεί.
Αυτά δεν είναι λόγια του αέρα, επειδή κάποιοι μιλήσατε περί χρηματοδότησης. Εν πάση περιπτώσει, οι τελευταίοι που δικαιούστε να μιλάτε για την υποχρηματοδότηση της Αυτοδιοίκησης είστε εσείς, που κόψετε πάνω από το 60% των πόρων, τουλάχιστον.
Από το 2017 και έπειτα, με βάση και το Μεσοπρόθεσμο, υπάρχει μια μικρή αύξηση για τα επόμενα χρόνια και, αν συνυπολογίσει κανείς τις έκτακτες χρηματοδοτήσεις, τα προγράμματα εξυγίανσης, τις έκτακτες χρηματοδοτήσεις στους μικρούς νησιωτικούς και ορεινούς δήμους, συν τα δύο προγράμματα «Φιλόδημος», που είναι ένα ποσό περίπου 2,4 δισ. – που κάτι τέτοιο είχε να το δει η Αυτοδιοίκηση από τον καιρό του «Θησέα» – μιλάμε για πάρα πολύ σημαντικούς πόρους που έρχονται να αλλάξουν την εικόνα των δήμων σήμερα. Ευχαριστώ.»