Τις βασικές θέσεις της Αυτοδιοίκησης Α΄ βαθμού για την αλλαγή του Καλλικράτη και τη διαμόρφωση ενός νέου μοντέλου οργάνωσης του κράτους, αλλά και τις κόκκινες γραμμές που έχει θέσει η ΚΕΔΕ στον εθνικό διάλογο που είναι σε εξέλιξη επί των δρομολογούμενων μεταρρυθμίσεων, διατύπωσε ο Πρόεδρος της ΚΕΔΕ Γ.Πατούλης στη συνέντευξη τύπου, που πραγματοποιήθηκε ενόψει του σχετικού θεματικού συνεδρίου που διοργανώνεται στο Βόλο στις 17 και 18 Οκτωβρίου.
Στο συνέδριο θα διατυπωθούν αναλυτικά οι θέσεις της ΚΕΔΕ και θα οριστικοποιηθούν στο τακτικό συνέδριό της, που θα πραγματοποιηθεί στη Θεσσαλονίκη.
Κατά την τοποθέτηση του ο κ. Πατούλης επισήμανε ότι «ήρθε η ώρα για την υιοθέτηση ενός νέου μοντέλου οργάνωσης και λειτουργίας, που θα οδηγεί στη δημιουργία ενός σύγχρονου, επιτελικού κράτους, με αποκέντρωση αρμοδιοτήτων και οικονομικών πόρων, από την Κεντρική Κυβέρνηση προς την Αυτοδιοίκηση και τους Δήμους».
Παράλληλα, υπογράμμισε την ανάγκη κατοχύρωσης ενός πλαισίου ισότιμης και ειλικρινούς συνεργασίας μεταξύ πρώτου και δεύτερου βαθμού αυτοδιοίκησης και διαμόρφωσης ενός νέου μοντέλου διοικητικής λειτουργίας όπου στα θέματα δημόσιας πολιτικής, θα δίνεται προτεραιότητα στο τοπικό επίπεδο με βάση την αρχή της εγγύτητας και της επικουρικότητας.
Ο κ. Πατούλης τόνισε πως η ΚΕΔΕ προσήλθε στον εθνικό διάλογο επί των δρομολογούμενων διοικητικών μεταρρυθμίσεων με πραγματική διάθεση ειλικρινούς συνεργασίας με την Κυβέρνηση, ωστόσο επισήμανε ότι έχει θέσει τις δικές της κόκκινες γραμμές, προς διαφύλαξη του κύρους της διαδικασίας και των δήμων, οι οποίες είναι οι εξής:
- Δεν συζητάμε καταρχήν καμία αλλαγή στα γεωγραφικά όρια των Δήμων, με εξαίρεση τις πραγματικά ελάχιστες περιπτώσεις, κυρίως νησιωτικών Δήμων.
- Δεν τίθεται για μας ζήτημα αλλαγής του εκλογικού συστήματος, που φαίνεται ότι είναι το πρώτο ζήτημα στην ατζέντα της κυβέρνησης πριν ολοκληρωθεί προηγουμένως ο διάλογος για τη μεταρρύθμιση του κράτους.
- Για μας είναι επίσης κόκκινη γραμμή η αντικατάσταση των αιρετών, είτε Δήμαρχοι είναι αυτοί, είτε δημοτικοί σύμβουλοι, από υπαλλήλους της κρατικής γραφειοκρατίας στους οποίους θα αποδώσει ο νομοθέτης αρμοδιότητες και εξουσίες που μέχρι σήμερα ανήκουν σε αιρετά στελέχη.
- Για μας είναι ζήτημα με μεγάλη σημασία να διασφαλισθεί η οικονομική βιωσιμότητα του νέου μοντέλου οργάνωσης και λειτουργίας. Θεωρούμε λοιπόν ότι κορυφαίο ζήτημα, είναι αυτό της πραγματικής οικονομικής στήριξης των ΟΤΑ ,μέσα από ένα σύστημα φορολογικής αποκέντρωσης. Αν δεν υπάρξει αυτή, είναι κενό γράμμα να μιλάμε για μεταρρύθμιση του κράτους.
- Στην ίδια γραμμή με παραπάνω, θεωρούμε αυτονόητο ότι πλέον δεν θα συνεχισθεί η πολιτική συρρίκνωσης των οικονομικών των Δήμων. Δεν πάει άλλο. Δεν αντέχουμε άλλες μειώσεις. Χωρίς επαρκείς πόρους οι Δήμοι δεν θα μπορούν να ανταποκριθούν στις αρμοδιότητες που ήδη έχουν, πολύ δε περισσότερο δεν θα μπορούν να ανταποκριθούν αν μας δοθούν και σε νέες.
- Για μας κόκκινη γραμμή αποτελεί επίσης το γεγονός ότι αντιμετωπίζονται ως δεύτερης κατηγορίας πολιτικό προσωπικό, οι αιρετοί της Αυτοδιοίκησης. Στο νέο μοντέλο θα πρέπει να υπάρξει μια διαφορετική καταστατική αντιμετώπιση των αιρετών του θεσμού μας.
- Για την ΚΕΔΕ δεν υπάρχει μεταρρύθμιση, αν οι Δήμοι στο νέο μοντέλο οργάνωσης του Κράτους δεν έχουν τον πρώτο λόγο σε κρίσιμα ζητήματα όπως ο χωροταξικός σχεδιασμός, η τοπική ανάπτυξη, η προστασία του περιβάλλοντος, η διαχείριση των απορριμμάτων, η πρωτοβάθμια υγεία, η δυνατότητα να στελεχώνουμε με το απαραίτητο προσωπικό τις δημοτικές υπηρεσίες ανταποδοτικού χαρακτήρα.
Παρουσίαση βασικών σημείων της μελέτης του ΙΤΑ
Παράλληλα κατά τη Συνέντευξη Τύπου ο Καθηγητής του Τμήματος Οικονομικής και Περιφερειακής Ανάπτυξης του Παντείου και μέλος του επιστημονικού συμβουλίου του ΙΤΑ Ι. Ψυχάρης ανακοίνωσε τα βασικά σημεία της ειδικής μελέτης που εκπόνησε η επιστημονική ομάδα του Ινστιτούτου Τοπικής Αυτοδιοίκησης (ΙΤΑ), με πρωτοβουλία της ΚΕΔΕ και αφορά στην «Τριετή Στρατηγική Μεταρρυθμίσεων στη Δημόσια Διοίκηση και την Τοπική Αυτοδιοίκηση».
Αναλυτικά η μελέτη θα παρουσιαστεί στο συνέδριο του Βόλου.
Στη μελέτη αποτυπώνονται, μεταξύ άλλων, οι στρατηγικοί στόχοι και το αναπτυξιακό όραμα της ΚΕΔΕ για το νέο μοντέλο οργάνωσης του κράτους.
Επιπρόσθετα προτείνονται ειδικές πολιτικές σε όλους τους τομείς, με έμφαση στην ενίσχυση της κοινωνικής αποδοχής και στην ενεργοποίηση της συμμετοχικής διαδικασίας, ενώ αναδεικνύεται η ανάγκη της επαρκούς χρηματοδότηση του νέου μοντέλου οργάνωσης των Δήμων, ώστε να μην επαναληφθούν τα λάθη του παρελθόντος.
Ειδικότερα σύμφωνα με την μελέτη προτείνονται τα εξής:
- Η αναβάθμιση της τοπικής αυτοδιοίκησης στο νέο σύστημα διοικητικής οργάνωσης της χώρας, με βάση την αρχή της επικουρικότητας και εγκαθίδρυση μιας νέας σχέσης κεντρικής διοίκησης και αυτοδιοίκησης στο πλαίσιο της πολυεπίπεδης διακυβέρνησης και του ενιαίου σκοπού των δημόσιων πολιτικών
- Φορολογική αποκέντρωση με ενίσχυση της δημοσιονομικής αυτονομίας, αύξηση της αντιληπτότητας του φόρου και με ενίσχυση της τοπικής λογοδοσίας και ελέγχου
- Εγκαθίδρυση ενός νέου μηχανισμού είσπραξης τοπικών εσόδων, που θα είναι διακριτό από το φορολογικό μηχανισμό του κράτους, για την άμεση είσπραξη των εσόδων που αναλογούν στην τοπική αυτοδιοίκηση και με ενίσχυση της τοπικής αυτονομίας
- Ενίσχυση των δομών ηλεκτρονικής διακυβέρνησης με χρήση της τεχνολογίας επικοινωνίας που να ευνοεί τη μεγαλύτερη δυνατή συμμετοχή των πολιτών, ενημέρωση, διαφάνεια και έλεγχο στις αποφάσεις της τοπικής αυτοδιοίκησης
- Εγκαθίδρυση συστήματος μητροπολιτικής διοίκησης στις μεγάλες πόλεις και εξειδίκευση ειδικών μορφών διοίκησης μικρών Δήμων στα νησιά και στις ορεινές και απομεμακρυσμένες περιοχές
- Κατοχύρωση της καταστατικής θέσης των αιρετών και του καθεστώτος απασχόλησης των εργαζομένων στην τοπική αυτοδιοίκηση
- Ενίσχυση του αναπτυξιακού ρόλου της τοπικής αυτοδιοίκησης με την εκπόνηση ειδικών αναπτυξιακών προγραμμάτων στο πλαίσιο του δημοκρατικού προγραμματισμού και της πολυεπίπεδης διακυβέρνησης
- Ενίσχυση των δομών της κοινωνικής οικονομίας με μεγαλύτερη συμμετοχή της αυτοδιοίκησης και ενίσχυση του ρόλου της στο συντονισμό των πολιτικών όλων των φορέων που δραστηριοποιούνται τοπικά
- Θεσμοθέτηση μηχανισμού διαχείρισης κρίσεων στην τοπική αυτοδιοίκηση
- Διαμόρφωση πλαισίου και παροχή κινήτρων διαβαθμικής και διαδημοτικής συνεργασίας και συνεργασίας πόλεων στο πλαίσιο της ανάπτυξης μιας πολυχωρικής συνεργασίας.