Η κυβέρνηση δείχνει να κρατά σταθερό (;) τον εκλογικό νόμο για τις εθνικές εκλογές, αλλά στον χάρτη της Τοπικής Αυτοδιοίκησης -σύμφωνα με τις πληροφορίες που δημοσιεύονται στην εφημερίδα Καθημερινή- ετοιμάζεται σημαντική μεταρρύθμιση.
Ειδικότερα: το Υπουργείο Εσωτερικών, υπό την ηγεσία του Θοδωρή Λιβάνιου, προχωρά στον επανασχεδιασμό του τρόπου ανάδειξης δημάρχων και περιφερειαρχών, με κεντρικό στόχο την εκλογή από τον πρώτο γύρο, ακόμη και χωρίς απόλυτη πλειοψηφία.
Εκλογή με 42% – Τέλος στα “μπαράζ”
Σύμφωνα με το δημοσίευμα της Καθημερινής, ο νέος νόμος προβλέπει πως δήμαρχοι και περιφερειάρχες θα μπορούν να εκλέγονται από την πρώτη Κυριακή με ποσοστό τουλάχιστον 42%. Ανάμεσα στις εναλλακτικές που εξετάζονται, είναι και το 43% ή το κλασικό 50%, ωστόσο η προσέγγιση των 42% φαίνεται να υπερισχύει.
Διπλή ψήφος: Ένας σταυρός, δύο στηρίξεις
Με βάση τα αναγραφόμενα, η σημαντική καινοτομία του συστήματος είναι η δυνατότητα διπλής επιλογής, δηλαδή: ο ψηφοφόρος θα σταυρώνει, όπως σήμερα, υποψηφίους συμβούλους από τον συνδυασμό που επιλέγει, αλλά παράλληλα, θα μπορεί να επιλέγει και άλλον υποψήφιο δήμαρχο ή περιφερειάρχη στο κάτω μέρος του ψηφοδελτίου – μια εναλλακτική ψήφος, που θα προσμετράται στο τελικό άθροισμα.
Με αυτόν τον τρόπο, ένας υποψήφιος μπορεί να υπερβεί το εκλογικό όριο με συνδυασμό κύριας και εναλλακτικής ψήφου, αποφεύγοντας έτσι τον δεύτερο γύρο.
Αποχή και κόπωση: Το στοίχημα της συμμετοχής
Η μεταρρύθμιση δεν φαίνεται να είναι τυχαία. Στον β’ γύρο των δημοτικών εκλογών του Οκτωβρίου 2023, η συμμετοχή κατρακύλησε στο 40,7%, ενώ στις περιφερειακές περιορίστηκε μόλις στο 35,2%. Το ΥΠΕΣ επιδιώκει να αποτρέψει την κόπωση και την αδιαφορία, διατηρώντας αμείωτο το εκλογικό ενδιαφέρον μέσα σε μια Κυριακή.
Ενστάσεις και ανησυχίες
Παρά την ευκολία που υπόσχεται το νέο σύστημα, υπάρχουν ήδη επιφυλάξεις. Κύριο σημείο ανησυχίας είναι η ασφάλεια της εναλλακτικής ψήφου, καθώς υπάρχουν προβληματισμοί και φόβοι για παρατυπίες στην καταμέτρηση ή «συμπληρωματικά σταυρώματα» μετά το κλείσιμο της κάλπης.
Το Υπουργείο αναμένεται να ενισχύσει τους ελέγχους και τις εγγυήσεις ακεραιότητας, ενώ υπενθυμίζεται ότι η πρόθεση για αλλαγή είχε προαναγγελθεί από τον ίδιο τον υπουργό στο συνέδριο της ΚΕΔΕ, ήδη από τον Νοέμβριο του 2024.
Πολιτική στόχευση και νέα εποχή
Με το προετοιμαζόμενο μοντέλο η κυβέρνηση φιλοδοξεί να περιορίσει την παρασκηνιακή συναλλαγή και να οδηγήσει σε πιο προγραμματικού χαρακτήρα συνεργασίες, καθώς ο ρόλος των συνδυασμών θα επαναπροσδιοριστεί στη βάση της πρώτης επιλογής των πολιτών. Βέβαια αν κάποιος εντρυφήσει στις νομοθετικές επιταγές της κυβέρνησης στον αυτοδιοικητικό τομέα το μόνο που δεν υπηρετούν και δεν υποστηρίζουν είναι οι προγραμματικές συνεργασίες .
📌 Εν αναμονή της επίσημης ανακοίνωσης, ο νέος εκλογικός νόμος αναμένεται να κατατεθεί στη Βουλή εντός των επόμενων μηνών, προκειμένου να εφαρμοστεί στις αυτοδιοικητικές εκλογές του 2029, αν και δεν αποκλείονται ενδιάμεσες αναπροσαρμογές.
