Την ανάγκη ενίσχυσης της περιφέρειας με πολιτικές που θα έχουν αναπτυξιακό πρόσημο επισήμανε ο Πρόεδρος της ΚΕΔΕ Γ. Πατούλης, κλείνοντας τις εργασίες του Συνεδρίου με αντικείμενο τις πολιτικές που πρέπει να δρομολογηθούν για την ισότιμη συμμετοχή των Ορεινών Δήμων στην αναπτυξιακή ανασυγκρότηση της χώρας, που διοργάνωσε με επιτυχία η ΚΕΔΕ στην Κόνιτσα.
Αναφερόμενος στις παθογένειες που κάνουν το έργο της Αυτοδιοίκησης δυσλειτουργικό, ο κ. Πατούλης, τόνισε πως είναι άκρως αναποτελεσματικό και δυσλειτουργικό το ισχύον υπερσυγκεντρωτικό μέχρι σήμερα σχήμα λειτουργίας του Κράτους, με τους Δήμους αδύναμους και τους πολίτες αμέτοχους. Είναι κρίσιμο, οι τοπικές κοινωνίες να αποφασίζουν μόνες τους για τον τόπο τους ανέφερε χαρακτηριστικά.
Παράλληλα εστίασε στη σημασία της αποκέντρωσης τονίζοντας πως δεν μπορεί να υπάρξει εθνική ανάπτυξη, χωρίς να υπάρχει τοπική ανάπτυξη. Σε αυτό το πλαίσιο επισήμανε πως οι Δήμοι είναι αυτοί που θα πρέπει να διαχειρίζονται κρίσιμα ζητήματα που αφορούν στην καθημερινότητα των πολιτών, με την προϋπόθεση όμως είναι να έχουν ουσιαστικό ρόλο και αρμοδιότητες που θα συνοδεύονται από τους αντίστοιχους πόρους.
Ολοκληρώνοντας την τοποθέτηση του απεύθυνε έκκληση ενότητας σε όλη την Αυτοδιοίκηση Α’ βαθμού, επισημαίνοντας πως «με ωριμότητα και σύμπνοια θα διεκδικήσουμε μεταρρυθμίσεις προς όφελος των πολιτών». 
Κατά τη σημερινή δεύτερη και τελευταία ημέρα των εργασιών τοποθετήθηκαν μεταξύ άλλων, ο Πρύτανης Ιωαννίνων Γ. Καψάλης ο οποίος αναφέρθηκε στη σημασία της συνεργασίας της Τοπικής Αυτοδιοίκησης με την επιστημονική κοινότητα και ο Πρόεδρος του Ταμείου Παρακαταθηκών και Δανείων Κ. Βαρλαμίτης ο οποίος ανέπτυξε τις δράσεις του Ταμείου για τη στήριξη των επενδυτικών προγραμμάτων των Δήμων αλλά και τις πρωτοβουλίες που λαμβάνονται για την επιτάχυνση των έργων, προς όφελος των τοπικών κοινωνιών.
Παράλληλα Δήμαρχοι Ορεινών Δήμων, επιστημονικοί συνεργάτες της ΚΕΔΕ και επιστήμονες τοποθετήθηκαν σε ζητήματα που σχετίζονται με την οικονομική βιωσιμότητα των ορεινών Δήμων.
Κατά τη χθεσινή μέρα, υπήρξαν τοποθετήσεις σχετικά με τις θεσμικές και οργανωτικές προτεραιότητες για την αποτελεσματική λειτουργία των Δήμων αλλά και την αποκεντρωμένη λειτουργία των υπηρεσιών, ως παράγοντα ανάσχεσης της εσωτερικής μετανάστευσης.
Συμπεράσματα Συνεδρίου
Στο κείμενο του ψηφίσματος του Συνεδρίου, το οποίο ανέγνωσε η Πρόεδρος της Επιτροπής Ορεινών Δήμων της ΚΕΔΕ Α. Σωτηριάδου επισημαίνεται πως προκειμένου να συμβάλλουν οι ορεινές περιοχές στην ανάπτυξη της χώρας, είναι αναγκαία η δημιουργία και η εφαρμογή Εθνικού Στρατηγικού Σχεδίου για τις ορεινές περιοχές που θα εμπεριέχει αναπτυξιακό πρόγραμμα και υποστηρικτικό μηχανισμό.
Σε αυτό το πλαίσιο κατατέθηκαν προτάσεις όπως:
Τη θεσμοθέτηση αυτοτελούς κοινοβουλευτικής επιτροπής ορεινής πολιτικής στην Βουλή.
Τη διαμόρφωση Σύγχρονου Εθνικού Στρατηγικού Σχεδίου για την ανάπτυξη των Ορεινών Περιοχών.
Την εκτίμηση πραγματικού λειτουργικού κόστους των ορεινών μικρών πληθυσμιακά δήμων.
Τον επαναπροσδιορισμό των κριτηρίων των ΚΑΠ και της ΣΑΤΑ, με ενίσχυση του κριτηρίου ορεινότητας.
Στα αιτήματα των ορεινών Δήμων συμπεριλαμβάνονται μεταξύ άλλων η εξασφάλιση εξισωτικής αποζημίωσης για όλη την περίοδο του τομεακού προγράμματος 2014-2020, η δημιουργία αγροτικών ΚΕΠ, αλλά και η εφαρμογή ειδικών φορολογικών κινήτρων για τους ορεινούς δήμους.
Ακολουθεί το πλήρες κείμενο του ψηφίσματος του Συνεδρίου
Ψήφισμα Συνεδρίου
Οι ορεινές περιοχές της χώρας μας διαθέτουν έναν ανεκμετάλλευτο εθνικό πλούτο του οποίου η αξιοποίηση μπορεί να συμβάλλει στην ανάπτυξη της χώρας.
Η δημιουργία και εφαρμογή Εθνικού Στρατηγικού Σχεδίου για τις ορεινές περιοχές που θα εμπεριέχει αναπτυξιακό πρόγραμμα και υποστηρικτικό μηχανισμό είναι η αναγκαία και ικανή συνθήκη για την ισότιμη συμμετοχή των ορεινών δήμων στην αναπτυξιακή ανασυγκρότηση της χώρας.
Στο Ειδικό Θεματικό Συνέδριο της ΚΕΔΕ στην Κόνιτσα ( 8-9/9/2017 ) οι σύνεδροι κατέθεσαν τις εξής προτάσεις:
-
Τη διάκριση των εννοιών «Ορεινός Δήμος», «Ορεινή Περιοχή», «Ορεινή Κοινότητα», «Μειονεκτική Κοινότητα» και θεσμική κατοχύρωση του χαρακτηρισμού ενός δήμου ως «ορεινού», προκειμένου να είναι εφαρμόσιμες οι θετικές διακεκριμένες πολιτικές για τους ορεινούς δήμους.
-
Τη σύσταση Ινστιτούτου Ορεινής Πολιτικής και αντιστοιχία του προβλεπόμενου στο άρθρο 208 του Ν. 3852/2010 Ινστιτούτου Νησιωτικής Πολιτικής.
-
Τη θεσμοθέτηση αυτοτελούς κοινοβουλευτικής επιτροπής ορεινής πολιτικής στην Βουλή.
-
Τη διαμόρφωση Σύγχρονου Εθνικού Στρατηγικού Σχεδίου για την ανάπτυξη των Ορεινών Περιοχών.
-
Την εκτίμηση πραγματικού λειτουργικού κόστους των ορεινών μικρών πληθυσμιακά δήμων.
-
Τον επαναπροσδιορισμός των κριτηρίων των ΚΑΠ και της ΣΑΤΑ, με ενίσχυση του κριτηρίου ορεινότητας. (Θεσμοθέτηση ειδικού λογαριασμού ενίσχυσης των μικρών ορεινών πληθυσμιακά δήμων, για την ενίσχυση των ανταποδοτικών τους υπηρεσιών, ενίσχυση επιχορήγησης για δαπάνες πολιτικής προστασίας στους ορεινούς δήμους).
-
Την απόδοση τελών υλοτομίας και ποσοστού εσόδων αρχαιολογικών χώρων.
-
Την εφαρμογή ειδικών προγραμμάτων όπως το ΠΑΑ 2014-2020 για την επισκευή, βελτίωση και κατασκευή αγροτικών –δασικών δικτύων δρόμων για τους δασεργάτες, κτηνοτρόφους και προγράμματος τεχνικής υποστήριξης των μικρών ορεινών δήμων για την προετοιμασία έργων και δράσεων για το ΕΣΠΑ.
-
Τη δημιουργία προγράμματος για τους ορεινούς δήμους στα πρότυπα του «ΘΗΣΕΑΣ» που θα αφορά την Τ.Α. για προμήθεια εξοπλισμού.
-
Την απαλοιφή οποιουδήποτε αποκλεισμού από χρηματοδοτικά προγράμματα των ορεινών δήμων με μικρό πληθυσμό για έργα περιβαλλοντικού ενδιαφέροντος (βιολογικοί καθαρισμοί κλπ.).
-
Έως τη στελέχωση των ορεινών δήμων με το αναγκαίο προσωπικό, θεσμική κατοχύρωση της υποχρεωτικής διοικητικής υποστήριξης των ορεινών δήμων από το δήμο της έδρας του νομού ή τις υπηρεσίες της περιφερειακής ενότητας.
-
Αύξηση αριθμού αντιδημάρχων και αριθμού ειδικών συνεργατών – επιστημονικών συνεργατών στους ορεινούς δήμους.
-
Σύσταση θέσεων Γενικού Γραμματέα σε όλους τους δήμους ανεξαρτήτων πληθυσμού (και θέσης ιδιαίτερου γραμματέα Δημάρχου)
-
Τροποποίηση του άρθρου 3 στοιχ. Ιβ της αριθμ. 129/2534/20.1.2010 ΚΥΑ Εσωτερικών, Αποκέντρωσης και Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης – Οικονομικών (ΦΕΚ 108/4.2.2010 τεύχος Β), ως εξής:
-
Από το εσφαλμένο «οι δήμαρχοι δήμων με πληθυσμό άνω των 10.000 κατοίκων» στο ορθό «οι δήμαρχοι»
-
Θέσπιση κριτηρίων πρόσληψης και παραμονής προσωπικού με ισχυρή μοριοδότηση της εντοπιότητας, αλλά και παραμονής στη θέση πρόσληψης για ικανό χρονικό διάστημα.
-
Άμεση στελέχωση και εξοπλισμός αγροτικών ιατρείων και Κέντρων Υγείας στις ορεινές απομακρυσμένες περιοχές.
-
Μετάβαση στο ψηφιακό σήμα όλων των ορεινών περιοχών.
-
Μείωση του ισχύοντος ορίου απόστασης μεταξύ κατοικίας – σχολικής μονάδας, για την κάλυψη του κόστους μετακίνησης μαθητών στους ορεινούς δήμους και υποστήριξη των εκπαιδευτικών αναγκών τους.
-
Οι ορεινοί δήμοι ζητούν:
-
Περαιτέρω συνδεδεμένες ενισχύσεις σε αγροτικά προϊόντα.
-
Απόδοση στρεμματικών ενισχύσεων για τις δενδρώδεις καλλιέργειες.
-
Εξασφάλιση εξισωτικής αποζημίωσης για όλη την περίοδο του τομεακού προγράμματος 2014-2020.
-
Τη δημιουργία αγροτικών ΚΕΠ.
-
Την εφαρμογή ειδικών φορολογικών κινήτρων για τους ορεινούς δήμους.
-
Την επαναφορά στο καθεστώς ασφάλισης των επαγγελματιών των ορεινών περιοχών με πληθυσμό μικρότερο των 2.000 κατοίκων στον ΟΓΑ.
-
Ισότιμη συμμετοχή των ορεινών περιοχών στο ετήσιο πρόγραμμα τουριστικής προβολής του Υπουργείου Τουρισμού.
