Στην αυτοδιοίκηση και στην μεταρρύθμιση του ισχύοντος από το 2010 νομοθετικού πλαισίου της, ήταν “αφιερωμένη” η σημερινή συνέντευξη του υπουργού Εσωτερικών, κ. Παναγ. Σκουρλέτη και του Γεν. Γραμματέα του υπουργείου, κ. Κ. Πουλάκη. Στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος των δημοσιογράφων αλλά και της πολιτικής ηγεσίας του υπουργείου, ο τόμος των 424 σελίδων με τις επεξεργασμένες προτάσεις της Επιτροπής και των 4 Υποεπιτροπών της για την μεταρρύθμιση του “Καλλικράτη” ο οποίος κοινοποιήθηκε στους εκπροσώπους του τύπου, λίγο πριν την έναρξη της συνέντευξης.
Ο κ. Π. Σκουρλέτης έδειξε ενημερωμένος για όλα τα ζητήματα που αφορούν την αυτοδιοίκηση, επιχειρηματολόγησε με μίγμα ρεαλισμού, ιδεοληψίας, ανοιχτής σκέψης και εμμονικών “ιχνοστοιχείων”, απέφυγε να πει όσα ο ίδιος έκρινε ότι δεν “ηρθε η ώρα τους” και εμμέσως πλην σαφώς, δημιούργησε την αίσθηση ότι θα συζητήσει, θα κατανοήσει και θα αποδεχθεί αρκετά στον δημόσιο διάλογο που θα ακολουθήσει, όμως, νερό στο κρασί του για την απλή αναλογική δύσκολα θα ρίξει! Ο χρόνος θα δείξει…
Ακολουθούν εκτενή αποσπάσματα των όσων ό ίδιος προλογώντας την συνέντευξη που παραχώρησε είπε και στη συνέχεια απάντησε. Αναφέρθηκε στο πολυνομοσχέδιο για την αυτοδιοίκηση που σχετικά σύντομα θα εισαχθεί στη Βουλή, πολλά από το οποία είναι ήδη γνωστά από την εποχή Κουρουμπλή, για την ΚΕΔΕ και την άρνησή της να συμμετέχει στο διάλογο με το υπουργείο μέσω της Επιτροπής για την μεταρρύθμιση, κάλεσε τον κάθε Δήμαρχο χωριστά να τον επισκεφθεί και να συζητήσει μαζί του, ενημέρωσε για τις προγραμματισμένες συναντήσεις του με Δημάρχους της χώρας, στάθηκε με διεξοδικό τρόπο στη “φιλοσοφία” που εισάγει στον αυτοδιοικητικό χώρο η καθιέρωση της απλής αναλογικής, διαβεβαίωσε ότι ο διάλογος θα μείνει ανοιχτός ως το τέλος και με ισχυρή δόση αυτοπεποίθησης δήλωσε, ότι “προφανώς ως Κυβέρνηση κρατάμε για τον εαυτό μας το τελικό δικαίωμα να νομοθετούμε και να κρινόμαστε για τις πολιτικές μας επιλογές.”
Ο κ. Π.Σκουρλέτης, ολοκληρώνοντας τις απαντήσεις του, διετύπωσε την άποψη ότι ως “το μέσο της χρονιάς” ο νόμος για την μεταρρύθμιση του “Καλλικράτη” θα φτάσει στη Βουλή.
Εκτίμηση του “Ν” είναι ότι στο πρόσωπό του, η ΚΕΔΕ και η ΕΝ.Π.Ε.θα έχουν ένα δύσκολο διαπραγματευτή.
Ακολουθούν οι δηλώσεις/απαντήσεις του υπουργού Εσωτερικών
Για το πολυνομοσχέδιο “σκούπα” με αναφορά στην αυτοδιοίκηση
Στο πολυνομοσχέδιο, το οποίο θα ακολουθήσει, θα περιλαμβάνονται μια σειρά διατάξεις που θα διευκολύνουν τη λειτουργία των ΟΤΑ.
Επανέρχεται η αποζημίωση στα μέλη των Δημοτικών Συμβουλίων και διερευνάται η δυνατότητα επέκτασης του αριθμού των αμειβόμενων αντιδημάρχων.
Θα περιλαμβάνονται ρυθμίσεις για τους εργαζόμενους μέσα από την διασφάλιση χορήγησης των Μέσων Ατομικής Προστασίας τους και προβλέψεις για την καταβολή του επιδόματος επικίνδυνης και ανθυγιεινής εργασίας σε ειδικότητες των εργαζομένων των ΟΤΑ που αυτονόητα θα έπρεπε ήδη να το λαμβάνουν.
Για την Επιτροπή του υπ. Εσωτερικών που επεξεργάστηκε το πλαίσιο των προτάσεων για τη μεταρρύθμιση του Καλλικράτη
Οι προτάσεις της Επιτροπής συνθέτουν την ολοκλήρωση της πρώτης φάσης του διαλόγου και δεν συνιστούν τελικές θέσεις. Είναι ένα πολύτιμο υλικό το οποίο κατέγραψε ανάγκες, έχει καταλήξει σε κάποια πρώτα συμπεράσματα, προτείνει εναλλακτικές προσεγγίσεις για την αντιμετώπιση άλλων ζητημάτων και θεωρώ ότι θα βοηθήσει, όλους όσοι συμμετέχουν σ’ αυτό το διάλογο και το Υπουργείο πρώτα απ’ όλα, να πάει σε μια δεύτερη φάση πιο «σφιχτής» διαδικασίας έτσι ώστε να μπορέσουμε να καταλήξουμε σε κάποιες συγκεκριμένες μεγάλες, βαθιές ριζοσπαστικές μεταρρυθμίσεις για τον Α’ και Β’ βαθμό Τοπικής Αυτοδιοίκησης. Μεταρρυθμίσεις που θα μας εισαγάγουν σε μια νέα εποχή.
Για την ΚΕΔΕ και την άρνησή της να συμμετέχει στο διάλογο
“Πιστεύει η ΚΕΔΕ στο διάλογο; Ναι ή όχι; Εμείς, σας λέω ότι θα συνεχίσουμε έτσι όπως το είχαμε προδιαγράψει αυτό τον συντεταγμένο διάλογο και μάλιστα θα επιδιώξουμε την απευθείας επαφή με τους Δήμους και με τις Περιφερειακές Ενώσεις των Δήμων. Θέλω να καλέσω εδώ, στο γραφείο μου, τον κάθε Δήμαρχο να μου καταθέσει συγκεκριμένα προβλήματα, απόψεις, για να μπορέσουμε να κάνουμε πραγματικότητα αυτή τη μεγάλη θεσμική αλλαγή, η οποία θ’ ανταποκρίνεται στις σημερινές ανάγκες αλλά θα μας πηγαίνει και ένα δύο βήματα πιο μπροστά.
Πιστεύουμε σ’ αυτή την αδιαμεσολάβητη επικοινωνία με τους ανθρώπους που έχουν επιλεγεί από τις τοπικές κοινωνίες να παίζουν αυτό το ρόλο, το ρόλο των Περιφερειαρχών και των Δημάρχων
Για το εκλογικό σύστημα της απλής αναλογικής
Η ΚΕΔΕ πρέπει να σταθεί στο αντίστοιχο ύψος των περιστάσεων και να μας αποσαφηνίσει για παράδειγμα τί λέει για το εκλογικό σύστημα. Της αρέσει; Για να πιάσω ένα ζήτημα το οποίο έχει συζητηθεί. Θεωρεί ότι βοηθά μια τοπική κοινωνία ένας δήμαρχος που έχει εκλεγεί με 18%, 20%, 25% στον α’ γύρο να κυβερνά με τα 2/3 του Δημοτικού Συμβουλίου;
Βοηθά στην επιλογή και στη διαμόρφωση των τοπικών προγραμμάτων, των λύσεων για κάθε Δήμο, το να βασίζεται μια πλειοψηφία σ’ ένα τόσο τελικά ισχνό μειοψηφικό κομμάτι μέσα στην ίδια την κοινωνία, την τοπική; Μήπως πρέπει να πάμε σε μια άλλη φάση όπου το ίδιο το εκλογικό σύστημα να δημιουργεί μια άλλη κουλτούρα συνθέσεων και συναινέσεων;
Γιατί, ποια είναι τα ζητήματα του Δήμου εκείνα πάνω στα οποία δε μπορούν να υπάρξουν συναινέσεις; Γιατί θα πρέπει να αποκλείσουμε φρέσκες, νέες, ζωντανές δυνάμεις με φαντασία, ν’ ασχοληθούν με τα κοινά του τόπου τους και θα πρέπει να διαμεσολαβούνται από ένα παραμορφωτικό εκλογικό σύστημα;
Η απλή αναλογική είναι η δική μας πρόταση
Εμείς δεν κρύψαμε ποτέ την θέση μας, ως κυβέρνηση, υπέρ της απλής αναλογικής. Αλλά συζητάμε επ’ αυτού καταθέτοντας τη δική μας πρόταση. Άλλωστε η κυβέρνηση έχει θέσεις, έχει τις Προγραμματικές δηλώσεις. Θεωρώ δηλαδή και ρητορικά άστοχο και αδύναμο το ερώτημα που έθεσε η ΚΕΔΕ εχθές με την ανακοίνωσή της, που λέει «επιτέλους ας μας πει η κυβέρνηση τις θέσεις της». Μα σημασία δεν έχει ο καθένας να λέει μόνο τις θέσεις του, σημασία έχει να δούμε αν μπορεί στο επίπεδο της Αυτοδιοίκησης να συνθέσουμε, να δημιουργήσουμε ευρύτερες κοινωνικές και τοπικές πολιτικές πλειοψηφίες που θα μας οδηγήσουν σε θετικές αλλαγές.
Δεν ξέρω αν ζητάω πολλά, αλλά τα θεωρώ αναγκαία. Και ιδιαίτερα από τους ανθρώπους οι οποίοι έρχονται σε μια πρώτη επαφή με τον κόσμο, όπως είναι οι αιρετοί.
Για τους Δήμους που δεν διαθέτουν Τεχνικές Υπηρεσίες
Υπάρχουν μια σειρά Δήμοι οι οποίοι δεν έχουν Τεχνικές Υπηρεσίες, άρα δεν μπορούν να υποβάλλουν μελέτες. Ποια εργαλεία μπορούμε να τους παράσχουμε εμείς έτσι ώστε είτε να ωριμάσουν, είτε να υποβληθούν μελέτες;
Ήδη γίνονται κάποιες κινήσεις οι οποίες θα ανακοινωθούν το επόμενο διάστημα έτσι ώστε να αξιοποιήσουμε τεχνικές δημόσιες Υπηρεσίες μαζί με την ΕΕΤΑΑ, ώστε να παράσχουμε αυτή την υπηρεσία στους Δήμους.
Να τους δώσουμε τη δυνατότητα, όχι μόνο να διευκολύνουν την ωρίμανση των προτάσεων, αλλά να αναλάβουν ακόμη και τη διαμόρφωση των προτάσεων που υποβάλλουν για χρηματοδότηση και ως ένα μεγάλο βαθμό ακόμη και την υλοποίηση συγκεκριμένων έργων.
Γιατί, επαναλαμβάνω, υπάρχουν περιπτώσεις που όλη αυτή η συζήτηση δεν μπορεί να τους αγγίξει, Δήμοι οι οποίοι δεν μπορούν να έχουν επαρκείς υπηρεσίες για να υποστηρίξουν τέτοια δραστηριότητα.
Για την αξιοποίηση της δημοτικής περιουσίας από τους Δήμους
Πρέπει να δούμε το θέμα της αξιοποίησης της δημοτικής περιουσίας. Μιλάμε για την αξιοποίηση της περιουσίας του Δημοσίου, των Ταμείων για παράδειγμα, αλλά τι γίνεται στο επίπεδο των Δήμων; Έχει καταγραφεί; Υπάρχουν αμφισβητήσεις; Υπάρχουν κληροδοτήματα;
Όλα αυτά εν δυνάμει είναι πόροι προς αξιοποίηση. Προφανώς, επαναλαμβάνω δεν μπορεί ο κάθε Δήμος να ανταποκριθεί σε τέτοιου είδους απαιτήσεις, ή εν πάση περιπτώσει μπορεί να ανταποκριθεί ανάλογα με το μέγεθός του. Και εκεί πρέπει εμείς να δούμε πως θα διαμορφώσουμε τις κατάλληλες συνθήκες έτσι ώστε να περάσουμε στην αξιοποίηση αυτών των δυνατοτήτων από όλους σχεδόν τους Δήμους.
Για το χωροταξικό των Δήμων
Δεν είναι στην πρόθεσή μας ν’ ανοίξουμε το χωροταξικό θέμα των Δήμων πολύ περισσότερο στις δεδομένες για τη χώρα συνθυήκες. Θα το ανοίξουμε όμως επιλεκτικά για πολύ συγκεκριμένες περιπτώσεις όπως διάφορους νησιωτικούς Δήμους ή ορεινούς Δήμους. Αλλά δε μιλάμε για μια γενικευμένη συζήτηση γύρω απ’ αυτό το θέμα. Υπάρχουν νομίζω κάποιες οφθαλμοφανείς περιπτώσεις που χρήζει να υπάρξει πια ένα επανακαθορισμός στα όρια των Δήμων. Όμως, μόνο σ΄αυτές τις περιπτώσεις. Δεν είναι δηλαδή ένα μεγάλο κεφάλαιο που θα μας απασχολήσει και το λέω τώρα από την αρχή για να μην ανοίξει κανενός η όρεξη.
Για τη διάρκεια της αυτοδιοικητικής θητείας
Το αν πρέπει να επανέλθουμε στην τετραετία ή να παραμείνουμε στην πενταετία και στον απόλυτο συγχρονισμό με τις ευρωεκλογές, είναι μια πρόταση. Θα έλεγα ότι η συσχέτιση των περιφερειακών εκλογών και των τοπικών με τις ευρωεκλογές δεν έχει καμία λογική συνάφεια. Δεν υπάρχει κάποιο επιχείρημα γιατί θα πρέπει να είναι την ίδια ημέρα.
Για τις Δημοτικές και Τοπικές Ενότητες που πρόβλεψε ο “Καλλικράτης”
Στις Δημοτικές Ενότητες, δηλαδή του Καποδιστριακούς Δήμους, αποσυνδέουμε το κεντρικό ψηφοδέλτιο από τη Δημοτική Ενότητα. Αυτό το μπερδεμένο πράγμα το οποίο ήταν και αντιλειτουργικό και όχι μόνο στην εκλογική διαδικασία αλλά και που σε όλη την τετραετία είτε πενταετία ήταν η Αυτοδιοίκηση, εμείς θέλουμε να το αντιστρέψουμε και να δώσουμε ζωντάνια.
Στις Τοπικές Ενότητες, τις πρώην Κοινότητες πριν από τον «Καποδίστρια» δίνουμε τα στοιχεία της συμμετοχής των πολιτών, ούτως ώστε με κάποιες αρμοδιότητες να μπορούν να έχουν σημασία και στον προϋπολογισμό αλλά και στις αποφάσεις. Υπάρχει μια ολόκληρη διαδικασία την οποία έχει αναπτύξει η θεματική ομάδα (αναφέρεται στην Επιτροπή του Υπουργείου) βήμα-βήμα για να μπορέσει να είναι και λειτουργικό αλλά και ν’ αναπνέει η κοινωνία με τη δημοκρατία την οποία ανοίγουμε διάπλατα με τις προτάσεις τις οποίες καταθέτουμε.
Στα μέσα της χρονιάς πρέπει να είμαστε έτοιμοι
Εμείς σαν Υπουργείο θα δουλέψουμε πάνω σ’ αυτό το πόνημα (Προτάσεις της Επιτροπής) και θα το εμπλουτίζουμε. Θα γίνονται δημόσιες εκδηλώσεις, περιφερειακές συσκέψεις και φιλοδοξούμε στα μέσα της χρονιάς, να είμαστε σε θέση να πάμε για νομοθέτηση κάποιων μεγάλων αλλαγών.
“Ανοιχτοί σε προτάσεις, αλλά κρατάμε το τελικό δικαίωμα να νομοθετούμε…”
“Ξεκινάμε έχοντας ολοκληρώσει αυτή την πρώτη φάση διαλόγου, μια απ’ ευθείας συζήτηση με τον κάθε Δήμο ξεχωριστά, με την κάθε Περιφέρεια με όλους μαζί. Είμαστε ανοιχτοί σε προτάσεις, υιοθετούμε προτάσεις όπου συμφωνούμε, αλλά ταυτόχρονα προφανώς ως Κυβέρνηση κρατάμε για τον εαυτό μας το τελικό δικαίωμα να νομοθετούμε και να κρινόμαστε για τις πολιτικές μας επιλογές.”
