Εγκύκλιο με χαρακτηρισμό κατεπείγοντος απέστειλε στους Δήμους της χώρας το υπουργείο Εσωτερικών αναφορικά με την άσκηση των δικαιωμάτων του εκλέγειν και εκλέγεσθαι των πολιτών της Ευρωπαϊκής Ένωσης που διαμένουν στην Ελλάδα.Στην εγκύκλιο περιέχονται οδηγίες για την εγγραφή των πολιτών της Ευρωπαϊκής Ένωσης στους ειδικούς εκλογικούς καταλόγους και στο πλαίσιο ενημερωτικών εκστρατειών για την έγκαιρη και πλήρη ενημέρωσή τους αναφορικά µε την άσκηση των πολιτικών δικαιωμάτων τους, συστήνεται η προώθηση συγκεκριμένων πρωτοβουλιών.
Επισημαίνεται ότι η προθεσμία εγγραφής στους ειδικούς εκλογικούς καταλόγους, ενόψει των αυτοδιοικητικών εκλογών και των ευρωεκλογών του 2019, λήγει στις 28 Φεβρουαρίου 2019, ενώ ο κοινοτικός εκλογέας οφείλει να κατοικεί στο Δήμο ή “να καταδεικνύει καθ’ οιονδήποτε τρόπο μια, έστω, προσωρινή εγκατάσταση”.
Ειδικότερα, το Υπουργείο ενημερώνει πως στις εκλογές του Μαΐου 2019 θα ασκήσουν το δικαίωμα του εκλέγειν και εκλέγεσθαι και οι πολίτες των κρατών-μελών της Ε.Ε. που κατοικούν στη Χώρα μας χωρίς την προϋπόθεση απόκτησης της ελληνικής ιθαγένειας, σύμφωνα με το π.δ. 133/1997, όπως τροποποιήθηκε με το π.δ. 320/1999, και το ν.2196/1994, με τα οποία ενσωματώθηκαν στην ελληνική νομοθεσία οι Οδηγίες 94/80/ΕΚ και 93/109/ΕΚ, αντίστοιχα.
Στις Ευρωεκλογές οι πολίτες της Ε.Ε. μπορούν να ασκήσουν τα πολιτικά τους δικαιώματα είτε στο κράτος-μέλος καταγωγής είτε στο κράτος-μέλος κατοικίας. ∆εν είναι επιτρεπτό όμως να ψηφίσουν περισσότερο από μία φορά κατά τις ίδιες εκλογές. Στην ειδική περίπτωση που ευρωπαίοι πολίτες θα επιλέξουν να ψηφίσουν συνδυασμούς/υποψηφίους του κράτους-μέλους καταγωγής τους, θα πρέπει να απευθυνθούν στην Πρεσβεία ή το Προξενείο της Χώρας τους στην Ελλάδα.
Στις προσεχείς Εκλογές για την ανάδειξη των Περιφερειακών Αρχών θα ψηφίσουν για πρώτη φορά και οι πολίτες των κρατών–μελών της Ε.Ε., όπως ορίζεται στο αρ.48 του Κλεισθένη1 (ν.4555/2018), υπό την προϋπόθεση ότι είναι εγγεγραμμένοι σύμφωνα με την κείμενη νομοθεσία στους ειδικούς εκλογικούς καταλόγους των οικείων Δήμων.
Οι πολίτες της Ε.Ε. που επιθυμούν να ασκήσουν το δικαίωμα του εκλέγειν στις εκλογές για την ανάδειξη των μελών του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και τις αυτοδιοικητικές εκλογές στην Ελλάδα, οφείλουν να εγγραφούν στους ειδικούς εκλογικούς καταλόγους του Δήμου του τόπου κατοικίας τους.
Οι πολίτες της Ε.Ε., εφόσον το επιθυμούν, αποκτούν το δικαίωμα του εκλέγεσθαι για τα αξιώματα του Δημάρχου, του Δημοτικού Συμβούλου και του Μέλους Περιφερειακού Συμβουλίου, υπό την προϋπόθεση της εγγραφής τους στους ειδικούς εκλογικούς καταλόγους των οικείων Δήμων, σύμφωνα με τα οριζόμενα στα άρθρα 10 και 48 του Κλεισθένη1.
Εγγραφή στους ειδικούς εκλογικούς καταλόγους
Για την εγγραφή στους ειδικούς εκλογικούς καταλόγους, οι πολίτες της Ε.Ε. οφείλουν να προσέλθουν στο Δήμο της κατοικίας τους προσκομίζοντας ισχύον αποδεικτικό ταυτότητας (αστυνομική ταυτότητα ή διαβατήριο), προκειμένου να συμπληρώσουν τη σχετική Αίτηση – δήλωση εγγραφής.
Τα στοιχεία των πολιτών της Ε.Ε. αποστέλλονται στο Υπουργείο Εσωτερικών, στο πλαίσιο των δίμηνων αναθεωρήσεων, προκειμένου να ενσωματωθούν στην κεντρική βάση δεδομένων.
Σύμφωνα με τις διατάξεις της Οδηγίας 94/80/ΕΚ, που μεταφέρθηκαν στην ελληνική έννομη τάξη με το π.δ. 133/1997, όπως ισχύει, ως “κράτος-μέλος κατοικίας” ορίζεται το κράτος-μέλος στο οποίο κατοικεί ο πολίτης της Ε.Ε., χωρίς να έχει την ιθαγένειά του.
Ως εκ τούτου, στην Αίτηση–δήλωση του κοινοτικού εκλογέα θα πρέπει να συμπληρώνεται, υποχρεωτικά, η ακριβής διεύθυνση κατοικίας του στην Ελλάδα (Νομός, Δήμος, Δημοτική Ενότητα, Κοινότητα, Οδός, Αριθμός, Τ.Κ. και τηλέφωνο επικοινωνίας).
Σημειώνεται ότι, σύμφωνα με το αρ.51 εδ.α’, β’ Αστικού Κώδικα, το “πρόσωπο” έχει κατοικία τον τόπο της κύριας και μόνιμης εγκατάστασής του. Κανένας δεν μπορεί να έχει περισσότερες από μία κατοικίες (αρχή της αποκλειστικότητας της κατοικίας), κατά δε το αρ.53 Α.Κ., αν δεν μπορεί να αποδειχθεί η κατοικία του προσώπου, κατοικία θεωρείται ο τόπος διαμονής του.
Από τις ανωτέρω διατάξεις προκύπτει ότι η κατοικία αποτελεί το νομικό σύνδεσμο του προσώπου με ορισμένο τόπο, ο οποίος καθίσταται κατά τη βούλησή του το κέντρο των κοινωνικών, οικονομικών, επαγγελματικών και άλλων σχέσεων του. Η διαμονή έχει στενότερη έννοια από εκείνη της κατοικίας, διότι ενέχει το στοιχείο της προσωρινότητας, είναι όμως δυνατό να συμπίπτει µε την κατοικία, οπότε απορροφάται από την τελευταία (ΣτΕ 1454/2008 και 44, 45, 49 Αποφάσεις Πολυμελούς Πρωτοδικείου Κω).
Συνεπώς, για την εγγραφή του στον ειδικό εκλογικό κατάλογο και την άσκηση του εκλογικού δικαιώματος στις αυτοδιοικητικές εκλογές, ο κοινοτικός εκλογέας οφείλει να κατοικεί στο Δήμο ή να καταδεικνύει καθ’ οιονδήποτε τρόπο μια, έστω, προσωρινή εγκατάσταση.
Η προθεσμία εγγραφής στους ειδικούς εκλογικούς καταλόγους, ενόψει των αυτοδιοικητικών εκλογών και των ευρωεκλογών του 2019, λήγει στις 28 Φεβρουαρίου 2019.
Για την υποβολή ενστάσεων, έχουν εφαρμογή οι διατάξεις του αρ.17 του π.δ. 26/2012, σύμφωνα με τις οποίες κάθε εκλογέας ή αντιπρόσωπος Κόμματος αναγνωρισμένου κατά τον Κανονισμό της Βουλής, έχει το δικαίωμα να υποβάλει στο Δήμαρχο ένσταση κατά της εγγραφής ή της μη εγγραφής ενός προσώπου στις αναρτώμενες καταστάσεις.
Πληροφόρηση των ενδιαφερομένων
Κατά την υποβολή της Αίτησης, οι αρμόδιοι υπάλληλοι θα ενημερώνουν απαραιτήτως τους πολίτες της Ε.Ε. ως προς τα ακόλουθα:
– Τις προθεσμίες ανάρτησης των καταστάσεων των δίμηνων αναθεωρήσεων και υποβολής τυχόν ενστάσεων, αμέσως μετά την κατάθεση της Αίτησης.
– Τη δυνατότητα διόρθωσης κάθε στοιχείου εγγραφής στον εκλογικό κατάλογο ύστερα από αιτιολογημένη Αίτηση.
– Την αποστολή των στοιχείων τους στο κράτος -μέλος καταγωγής ενόψει των Ευρωεκλογών, προκειμένου να μην ασκήσουν το εκλογικό δικαίωμα και στη Χώρα τους.
– Τα απαραίτητα έγγραφα (ισχύον αποδεικτικό ταυτότητας, δηλαδή αστυνομική ταυτότητα ή διαβατήριο) που θα πρέπει να προσκομίσουν κατά την προσέλευσή τους στα εκλογικά τμήματα.
– Τα εκλογικά τμήματα θα είναι κοινά με αυτά των Ελλήνων εκλογέων.
Ενημερωτική εκστρατεία των Δήμων
Για την έγκαιρη και πληρέστερη ενημέρωση των πολιτών της Ε.Ε. που διαμένουν στη Χώρα μας, ο Υπουργός Εσωτερικών παρακαλεί τους Δήμους (και ειδικότερα τους Δήμους σε νησιωτικές και άλλες τουριστικές περιοχές στις οποίες διαμένει μεγάλος αριθμός πολιτών της Ε.Ε.) να εντείνουν τις προσπάθειές τους mε την ανάληψη ειδικών πρωτοβουλιών, όπως:
– χρήση προσωπικής επιστολής, όπου είναι εφικτό,
– ανάρτηση ανακοινώσεων στο δημοτικό κατάστημα και στα ΚΕΠ,
– ανακοινώσεις σε κεντρικά σημεία της περιφέρειάς τους ή σε ηλεκτρονικούς πίνακες,
– τακτικά δελτία τύπου και ανακοινώσεις στον τοπικό έντυπο και ηλεκτρονικό τύπο,
– προώθηση ενημερωτικών ή άλλων τοπικών εκδηλώσεων,
– κάθε άλλο πρόσφορο μέσο.
Τέλος, για διευκόλυνση του έργου των Δήμων, το Υπουργείο επισύναψε στην Εγκύκλιο Παράρτημα με τα 28 κράτη-μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης, “συμπεριλαμβανομένου”, όπως σημειώνει, “και του Ηνωμένου Βασιλείου εν αναμονή των εξελίξεων στην υπόθεση του επικείμενου «ΒREXIT»”.
